Οι θηλυκοί μόσχοι είναι το μέλλον των εκτροφών γαλακτοπαραγωγών αγελάδων.

Οι θηλυκοί μόσχοι είναι το μέλλον των εκτροφών γαλακτοπαραγωγών αγελάδων. Μοιάζουν με τα μωρά: χρειάζονται καλές συνθήκες ενσταβλισμού για να ξεκουράζονται, καλή υγιεινή και άριστη διατροφή, με τα ποιοτικότερα συστατικά. Μόνον έτσι θα αναπτυχθούν σωστά και θα γίνουν υγιείς και παραγωγικές αγελάδες όταν μεγαλώσουν!

Ορισμένες φορές, ιδιαίτερα όταν η τιμή πώλησης του αγελαδινού γάλακτος είναι χαμηλή, προκύπτει η συζήτηση ως προς το τι είναι καλύτερο για τους μόσχους: το υποκατάστατο γάλακτος («γάλα σκόνη») ή το αγελαδινό γάλα; Για την απόφαση αυτή οι κύριοι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι τα θρεπτικά συστατικά, ο κίνδυνος μετάδοσης ασθενειών και το κόστος.

Υποκατάστατο γάλακτος ή αγελαδινό γάλα για τους μόσχους;
Το αγελαδινό γάλα είναι μεν κατάλληλο για διατροφή των μόσχων, όμως τα υψηλής ποιότητας υποκατάστατα γάλακτος είναι ειδικά παρασκευασμένα (με πιστοποιημένες διαδικασίες) ώστε να διατηρούν βέλτιστη την υγεία και την ανάπτυξη των μόσχων, υπερέχοντας σε σύγκριση με το αγελαδινό γάλα. Ορισμένοι από τους λόγους υπεροχής παρατίθενται παρακάτω:

Σύσταση σε θρεπτικά συστατικά

Το αγελαδινό γάλα δεν είναι σταθερό σε σύσταση σε καθημερινή βάση. Αντίθετα, το υποκατάστατο γάλακτος είναι πάντα σταθερό ως προς την περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά. 

Η σταθερή διατροφή βοηθά στη βελτιστοποίηση της ανάπτυξης. Το ανώριμο λόγω ηλικίας πεπτικό σύστημα των μόσχων τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους όταν δεν υπάρχει σταθερότητα στη διατροφή, ελαττώνοντας την αξιοποίηση των τροφών.

Επειδή το αγελαδινό γάλα δεν έχει την ίδια σύσταση συστατικών καθημερινά, μπορεί να συμβάλει σε πεπτικές διαταραχές και επακόλουθη καθυστέρηση ανάπτυξης των μόσχων.
Το υποκατάστατο γάλακτος είναι εμπλουτισμένο με βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και αντιοξειδωτικά (συστατικά άκρως απαραίτητα για την υγεία και τη σωστή ανάπτυξη), τα οποία παρέχονται στους μόσχους σε σταθερές συγκεντρώσεις, καθημερινά. Το αγελαδινό γάλα περιέχει μεν τα αντίστοιχα συστατικά, όμως οι συγκεντρώσεις δεν είναι σταθερές, οπότε δεν είναι σίγουρο το κατά πόσον οι μόσχοι τα προσλαμβάνουν στις απαιτούμενες συγκεντρώσεις.
 

Μικρόβια και ασθένειες

Το υποκατάστατο γάλακτος δεν μεταδίδει μικρόβια. Αντίθετα, το αγελαδινό γάλα μπορεί να μεταδώσει μικρόβια, σημαντικότερο όλων το Mycobacterium Avium subsp. paratuberculosis που προκαλεί την Παραφυματίωση, μια ασθένεια πολύ συχνή στην Ελλάδα, η οποία δεν έχει θεραπεία.
Η χορήγηση γάλακτος από μία και μόνον θετική αγελάδα σε περισσότερους του ενός μόσχους προκαλεί διασπορά της νόσου στην εκτροφή
Το αγελαδινό γάλα πρέπει να δίνεται μόνον από αρνητικές στην Παραφυματίωση αγελάδες (συνήθως στην πράξη ο κτηνοτρόφος δεν γνωρίζει ποιες αγελάδες είναι αρνητικές) ή να υπόκειται καθημερινά σε παστερίωση, κάτι που έχει επιπλέον κόστος (εξοπλισμός) και κόπο
Εκτός της Παραφυματίωσης, μέσω του αγελαδινού γάλακτος μπορεί να μεταδοθούν μικρόβια που προκαλούν στους μόσχους Μυκοπλάσμωση, Νόσο των Βλεννογόνων (BVD), Λεύκωση, Κολιβακίλλωση και Σαλμονέλλωση, νοσήματα που έχουν βραχυπρόθεσμες (π.χ. διάρροια, σηψαιμία, πνευμονία, επιβράδυνση ανάπτυξης) και μακροπρόθεσμες συνέπειες (π.χ. μειωμένη αναπαραγωγή και γαλακτοπαραγωγή, ίσως μαστίτιδα).
Η χορήγηση αγελαδινού γάλακτος σε κουβά όταν ο καιρός είναι πολύ κρύος, μπορεί να αναστείλει το αντανακλαστικό κλείσιμο της οισοφαγικής αύλακας (οδηγώντας έτσι το γάλα αντί για το ήνυστρο στην ανώριμη ακόμη μεγάλη κοιλία), προκαλώντας μετεωρισμό (τυμπανισμό).
Ωστόσο και το υποκατάστατο γάλακτος μπορεί να το προκαλέσει αυτό εάν υπάρξει ακατάλληλη ανάμειξη, μη σταθερά διαστήματα χορήγησης και χορήγησή του σε ακατάλληλες θερμοκρασίες
Αγελαδινό γάλα που απορρίπτεται από την ανθρώπινη κατανάλωση λόγω χρήσης αντιβιοτικών στις αγελάδες δεν πρέπει να χορηγείται στους μόσχους: βλάπτει την εντερική χλωρίδα, μειώνει την αξιοποίηση της τροφής και αυξάνει την πιθανότητα μικροβιοαντοχής των μόσχων.
Με το υποκατάστατο γάλακτος δεν υπάρχουν αυτά τα προβλήματα
 
Κόστος

Το κόστος ενός προγράμματος διατροφής μόσχων με γάλα δεν είναι σταθερό.

Το κόστος των υποκατάστατων γάλακτος ποικίλλει ανάλογα με την εταιρεία, τη θρεπτική αξία και την τρέχουσα αγορά για πολλά από τα υποπροϊόντα πρωτεΐνης που χρησιμοποιούνται ως συστατικά.
Το κόστος ενός προγράμματος διατροφής με αγελαδινό γάλα σε μια εκτροφή επηρεάζεται από την ποσότητα γάλακτος που απορρίπτεται από την ανθρώπινη κατανάλωση, την τιμή πώλησης του γάλακτος, το κόστος πιθανής παστερίωσης και την εργασία.