Εκτροφή αλόγων : 5+1 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε
Η εκτροφή αλόγων είναι μια πρόκληση για πολλούς κτηνοτρόφους εκεί έξω.
Η εκτροφή αλόγων είναι μια πρόκληση για πολλούς κτηνοτρόφους εκεί έξω. Ο επαγγελματίας θα πρέπει να γνωρίζει και να προσαρμόζει αναλόγψς πολλούς παράγοντες που επηρεάζουν τη διατροφή και την υγεία των αλόγων. Παρακάτω θα βρείτε τους βασικότερους από αυτούς καθώς και πρακτικές συμβουλές για τη σωστή διεκπεραίωση της συγκεκριμένης εργασίας.
Παράγοντες στην εκτροφή αλόγων
Το περιβάλλον που ζουν τα άλογα
Ο αερισμός πρέπει να είναι τέτοιος ώστε να ελαχιστοποιείται η συγκέντρωση υγρασίας, αμμωνίας, δυσάρεστων οσμών και σκόνης. Προσοχή στα ρεύματα αέρα.
Η θερµοουδέτερη ζώνη των αλόγων εκτιµάται ότι βρίσκεται µεταξύ 5° C και 25° C. Η ζώνη αυτή είναι το εύρος θερµοκρασιών στις οποίες ένα ζώο διατηρεί τη θερµοκρασία του σώµατος βραχυπρόθεσµα µε µικρή ή καθόλου επιπλέον δαπάνη ενέργειας. Αυτό σηµαίνει ότι σε θερµοκρασίες κάτω από 5 ° C ή πάνω από 25 ° C η θερµορύθµιση απαιτεί πρόσθετη ενέργεια (π.χ. λόγω εφίδρωσης, λαχανιάσµατος ή ρίγους).
Να αποφεύγεται η υπερβολική ή η ανεπαρκής έκθεση των αλόγων στο φως. Επιπλέον, πρέπει να υπάρχει ικανοποιητική πηγή φωτισμού για να επιτρέπει την τακτική επιθεώρηση των ζώων.
Σταυλισμός για καλύτερη εκτροφή ελόγων
Οι χώροι σταυλισμού πρέπει να παρέχουν στα ζώα προστασία από αντίξοες καιρικές συνθήκες και να είναι επαρκείς και ανάλογοι του αριθμού των αλόγων. Αυτό, όπως και πολλά άλλα επηρεάζουν την εκτροφή των αλόγων. Οι διαστάσεις για τον σταυλισμό των αλόγων πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστο οι ακόλουθες:
|
Μήκος (m) |
Πλάτος (m) |
Ύψος (m) |
Άλογα (ύψος ακρωμίου ≤ 1,65 m) |
3,80 |
3,80 |
2,60 |
Μεγάλα άλογα (ύψος ακρωμίου > 1,65 m) |
3,80 |
4,40 |
3,10 |
Πόνυ (ύψος ακρωμίου ≤ 1,20 m) |
3,20 |
3,20 |
2,40 |
Χώροι τοκετού |
4,40 |
4,40 |
3,10 |
Το δάπεδο, να έχει επιφάνεια αντιολισθητική που μπορεί να πλυθεί και να απολυμανθεί και να υπάρχει ικανοποιητικό σύστημα αποχέτευσης. Να καλύπτεται με στρωμνή η οποία να απομακρύνεται και να αντικαθίσταται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Πρέπει να υπάρχει εξωτερική περίφραξη για να παρεμποδίζεται η διαφυγή των ζώων που κρατούνται. Η εξωτερική περίφραξη πρέπει να έχει ελάχιστο ύψος 1,90 μέτρα.
Για τις άλλες περιφράξεις πρέπει να έχουν ελάχιστο ύψος 1,30 μέτρα, με εξαίρεση τους επιβήτορες όπου το ελάχιστο ύψος πρέπει να είναι 1,50 μέτρα. Η χρήση συρματοπλέγματος για σκοπούς περίφραξης να αποφεύγεται.
Διαχείριση αλόγων
Ανάλογα με το είδος, το φύλο, τη φυλή, την ηλικία, η διατήρηση των αλόγων μπορεί να είναι ατομική, κατά ζεύγη ή και ομαδική. Τα άλογα πρέπει να ασκούνται τουλάχιστον μια φορά την ημέρα για 1 ώρα. Θα πρέπει να επιθεωρούνται 1 φορά ανά ημέρα. Καλό είναι να υπάρχει και χώρος περίθαλψης των ασθενών ή τραυματισμένων ζώων. Επίσης να εμβολιάζονται και ακολουθείται αντιπαρασιτική αγωγή. Οι οπλές των πρέπει να τυγχάνουν συχνής περιποίησης. Τα δόντια να τυγχάνουν φροντίδας μια φοράς ανά έτος. Να αποφεύγονται οι ξαφνικοί θόρυβοι. Όλα αυτά είναι επίσης παράγοντες που επηρεάζουν τη σωστή εκτροφή αλόγων.
Αναπαραγωγή
Η ενήβωση στα άλογα γίνεται συνήθως στις αρχές του 2ου έτους. Στα θηλυκά ο οίστρος εμφανίζεται από την ηλικία των 2 ετών. Οι νέες φοράδες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αναπαραγωγή, αφού ολοκληρωθεί η σωματική τους διάπλαση. Αυτό συμβαίνει όταν είναι 3 ετών, ώστε εφόσον συλλάβουν να γεννήσουν στην ηλικία των 4 ετών. Η καλύτερη ηλικία αναπαραγωγής για τα θηλυκά είναι μεταξύ 6-15 ετών. Η εγκυμοσύνη στη φοράδα διαρκεί περίπου 11 μήνες (330-350 ημέρες). Η πρώτη ένδειξη ότι η φοράδα κυοφορεί είναι η παύση των οίστρων και με την πρόοδο της κυοφορίας η αλλαγή της συμπεριφοράς της, γιατί γίνεται πιο προσεκτική και ήρεμη. Οι επιβήτορες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επιβάσεις, αφού συμπληρώσουν τα 2 έτη της ηλικίας τους.
Νερό στην εκτροφή αλόγων
Τα άλογα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε φρέσκο και καθαρό νερό. Στις σύγχρονες εγκαταστάσεις τοποθετούνται και αυτόματες ποτίστρες. Όταν το άλογο είναι κουρασμένο και ιδρωμένο, δεν πρέπει να πιει νερό αμέσως, αλλά αφού ξεκουρασθεί αρκετά. Το χειμώνα το νερό δεν πρέπει να έχει θερμοκρασία μικρότερη από 5ο C και το καλοκαίρι θα πρέπει να είναι γύρω στους 15ο C, γιατί το πολύ ψυχρό νερό μπορεί να προκαλέσει κωλικό στα άλογα. Η κατανάλωση νερού εξαρτάται από τους εξής παράγοντες:
α. Θερμοκρασία. Όσο αυξάνει, τόσο αυξάνονται οι ανάγκες σε νερό
β. Εργασία. Η μέτρια εργασία αυξάνει τις ανάγκες σε νερό κατά 60-80% (σε σύγκριση με το άλογο που αναπαύεται), ενώ η έντονη εργασία κατά 120%.
γ. Κυοφορία και θηλασμός. Οι έγκυες φοράδες στο τέλος της κυοφορίας πίνουν 10% περισσότερο νερό από τις μη έγκυες και οι θηλάζουσες 60-70% περισσότερο.
δ. Το είδος της τροφής. Η ποσότητα του νερού εξαρτάται από το είδος των τροφών που καταναλώνουν τα άλογα. Το χλωρό χόρτο περιέχει 90% νερό, ενώ οι σανοί και οι συμπυκνωμένες τροφές (βρώμη, κριθάρι, pellet), περιέχουν 10% νερό.
Διατροφή αλόγων
Επειδή το άλογο είναι μονογαστρικό και φυτοφάγο ζώο, οι κατάλληλες τροφές στη διατροφή του είναι περιορισμένες. Βασική τροφή είναι η βοσκή, το ξηρό χόρτο λιβαδίου, το ξηρό χόρτο μηδικής, το άχυρο, οι δημητριακοί καρποί (βρώμη και κριθάρι) και τα μίγματα σε pellets. Καλό είναι να έχουν στη διάθεσή τους πλάκες λείξεως. Ο λιναρόσπορος διαθέτει υπακτικές ιδιότητες χρήσιμες στη λειτουργία του εντέρου. Μπορεί να χορηγείται σε μορφή αφεψήματος, το οποίο προστίθεται μέσα στον καρπό μια φορά την εβδομάδα για την πρόληψη κωλικών. Γενικά να αποφεύγονται απότομες αλλαγές στη διατροφή για την αποφυγή πεπτικών διαταραχών.
Σε όλα τα άλογα πρέπει να χορηγείται κάθε μέρα ικανοποιητική ποσότητα τροφής σε 2 ή περισσότερα γεύματα. Τα δοχεία τροφής και νερού να διατηρούνται καθαρά. Οι ζωοτροφές να αποθηκεύονται σε ασφαλείς αποθηκευτικούς χώρους, καλά αεριζόμενους και απαλλαγμένους από τρωκτικά και έντομα.
Συνιστάται όλα τα άλογα να έχουν πρόσβαση στη βοσκή ή να τους χορηγείται χόρτο μη τεμαχισμένο. Γενικά η ξηρά ουσία (ΞΟ) των χονδροειδών ζωοτροφών να είναι τουλάχιστον 1% του σωματικού τους βάρους. Συνήθως τα άλογα καταναλώνουν 2-2,5% του σωματικού τους βάρους ανά ημέρα.
Όταν όμως οι ανάγκες στην εκτροφή αλόγων δεν καλύπτονται από χονδροειδείς ζωοτροφές, τότε το σιτηρέσιο να περιέχει 1 κιλό ΞΟ από χονδροειδείς ανά 100 κιλά σωματικού βάρους και το υπόλοιπο από συμπυκνωμένες ζωοτροφές.
ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΡΟΦΗΣ ΑΠΟ ΑΛΟΓΑ ΩΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΣ ΒΑΡΟΥΣ |
|||
ΧΟΝΔΡΟΕΙΔΕΙΣ (%ΣΒ) |
ΣΥΜΠΥΚΝΩΜΕΝΕΣ (%ΣΒ) |
ΣΥΝΟΛΟ |
|
ΕΝΗΛΙΚΑ ΑΛΟΓΑ |
|||
Συντήρηση |
1,5-2,0 |
0-0,5 |
1,5-2,0 |
Φοράδες-τέλος κυοφορίας |
1,0-1,5 |
0,5-1,0 |
1,5-2,0 |
Φοράδες-αρχή γαλουχίας |
1,0-2,0 |
1,0-2,0 |
2,0-3,0 |
Φοράδες-τέλος γαλουχίας |
1,0-2,0 |
0,5-1,5 |
2,0-2,5 |
ΑΛΟΓΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ |
|||
Ελαφρά |
1,0-2,0 |
0,5-1,0 |
1,5-2,5 |
Μέτρια |
1,0-2,0 |
0,75-1,5 |
1,75-2,5 |
Βαριά |
0,75-1,5 |
1,0-2,0 |
2,0-3,0 |
ΝΕΑΡΑ ΑΛΟΓΑ |
|||
0-6 μηνών |
0,50-0,75 |
0,50-0,75 |
1,0-1,50 |
7-12 μηνών |
1,0-1,5 |
1,0-2,0 |
2,0-3,0 |
13-18 μηνών |
1,0-1,5 |
1,0-1,5 |
2,0-2,5 |
19-24 μηνών |
1,0-1,5 |
1,0-1,5 |
1,75-2,5 |
Γενικά να θυμόμαστε ότι η κατανάλωση στα άλογα είναι και επιδιώκεται περιορισμένη. Όταν η εκτροφή αλόγων γίνεται σε μεγάλες ποσότητες, είναι πλέον επικίνδυνες ειδικά στα άλογα ταχύτητας ή αναψυχής και μπορεί να προκαλέσουν και ρήξη στομάχου.
Επίσης προσοχή στις ινώδεις ουσίες του σιτηρεσίου. Γενικά πρέπει να είναι 16-20% της ΞΟ στα αναπτυσσόμενα άλογα και στις φοράδες σε γαλουχία και <22% της ΞΟ. Όταν είναι <16% της ΞΟ τα σιτηρέσια είναι πολύ πλούσια σε άμυλο, σχηματισμός τοξικών αμινών και εκδήλωση αλλεργίας. Από την άλλη πλευρά, η χορήγηση σιτηρεσίων που είναι πολύ πλούσια σε ινώδεις ουσίες, έχει ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση άπεπτης μάζας στο τυφλό έντερο, με εκδήλωση κολικού, δυσκοιλιότητας και μετεωρισμού.
Προϊόντα διατροφής για άλογα της Βιοζωκάτ
ΝΟ 60 ΜΙΓΜΑ ΙΠΠΟΕΙΔΩΝ ΣΕ PELLET
ΝΟ 61 ΜΙΓΜΑ ΓΙΑ ΦΟΡΑΔΕΣ ΚΑΙ ΠΟΥΛΑΡΙΑ ΣΕ PELLET
SOLSEL UNIVERSAL ΠΛΑΚΕΣ ΛΕΙΞΕΩΣ (5 kg)
UNIVERSAL EIMER ΠΛΑΚΕΣ ΛΕΙΞΕΩΣ ΣΕ ΚΟΥΒΑ (25 kg)
VITALTRUNK ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΓΙΑ ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ (ΚΟΥΒΑΣ 6Kg)
ΕΠΙΣΗΣ ΔΙΑΤΙΘΕΝΤΑΙ :
ΒΡΩΜΗ, ΚΡΙΘΑΡΙ, ΠΙΤΥΡΑ
Ακρίτας Καλούσης